για την "περίπολο", από τον Μ. Τασάκο


Ἡ τελευταῖα συλλογή*


Ἡ τελευταία συλλογή τοῦ Ντέμη Κωνσταντινίδη, πάλι ἀπό τὰ 24grammata.com, ξεχωρίζουν τὰ ποιήματα «Χαλικόδρομος», «Τῶν προγόνων», «Πλήθη», «Περιστατικό», «Κοινή ἡσυχία», «Τῶν ἱδεῶν», «Ἁγία Σοφία», «Θεοφάνεια», «Ἕνα ποίημα γιὰ τοὐς πρόσφυγες», «Passo a tempo» καὶ τὸ μικρό πεζό «Ἀπεργία» στὸ τέλος τῆς συλλογῆς…


Η τελευταία συλλογή τού Κωνσταντινίδη, («Περίπολος γιὰ τοὺς ἐναπομείναντες», 2016), βρίσκεται ἤδη ἀναρτημένη στὸ διαδίκτυο καὶ προσωπικά τὴν θεωρῶ τὴν πιὸ ὥριμη συλλογή του, τὴν πλέον ενδοσκοπική, ἐκείνη ὅπου ἡ ἀπόσταση ἀνάμεσα στὸν ποιητή καὶ στὸ περιβάλλον, (ὅλο καὶ πιὸ δυστοπικό), αὐξάνεται, ἡ ἀπογοήτευση, (συνεπακόλουθο ἀλλοίμονο τῆς πείρας) μεγαλώνει, οἱ στίχοι άποτυπώνουν μὲ μεγαλύτερη ἀκρίβεια τήν φθορά, τὸν σαρκασμό, μιὰ αἴσθηση ἀπελπισίας. Κάποιες βέβαια τεχνικές αδυναμίες παραμένουν, τὸ ὀλιγόστιχο τῶν ποιημάτων ἐπίσης, (ἀν καὶ σὲ ἕνα σονέτο τῆς συλλογής φανερώνονται δυνατότητες σημαντικές για νέους πειραματισμούς), ἡ γλῶσσα ἔχει ἀκόμη πολλά περιθώρια ἐξέλιξης. Ὄμως, ἕνας κάποιος διδακτισμός τῶν προηγούμενων συλλογών ἔχει σχεδόν εξαφανιστεῖ, κάποια θεματική συμβατικότητα ἐπίσης, ὁ στῖχος εἶναι βαθύτερος, πιο χαμηλότονος, καλύτερα δουλεμένος· ὁ συνεκτικός ἰστός μὲ τὴν καταραμένη ποίηση τοῦ μεσοπολέμου ἐνισχύεται, οἱ ἐλπίδες ἔχουν λιγοστέψει, τὸ ποιητικό σῶμα ἐγκαταλείπει τήν συγκυρία καὶ βυθίζεται σὲ ὑπαρξιακά καὶ ὀντολογικά προβλήματα, φανερώνονται πιὸ ἔντονα ἀναζητήσεις ζωῆς καὶ θανάτου. Ἔχω τὴν αἴσθηση ὅτι μοναχά ἕνα νῆμα, (ἕνα πολύ λεπτό νῆμα πιὰ…), χωρίζει τὸν Κωνσταντινίδη ἀπὸ τὴν ἄβυσσο τοῦ Καρυωτάκη ἤ τοῦ Ρεμπώ, πρόκειται γιὰ τἠν ἄρνηση νὰ ἐγκαταλείψει καὶ τὴν ὕστατη ἐλπίδα -ὑποψιάζομαι περισσότερο ἀπό τὴν κεκτημένη ταχύτητα ἑνός παλιοῦ καὶ λαμπεροῦ ὁράματος, παρά ἀπό βαθύτερη πίστη σὲ μιὰ ἀλλαγή, ἔστω σὲ μιὰ βελτίωση. Γι’ αυτό καὶ ὅταν ἀφιερώνει τὸ τελευταῖο του βιβλίο «Στοὺς κουρασμένους ἀπ’ τὴν ἀνισότητα τῆς προσπάθειας», νοιώθω ὅτι πολύ θὰ τὄθελε νὰ ἀντικαταστήσει τὴν ἀνισότητα μὲ τὴν λέξη «ματαιότητα», μὰ ἕνα (και ἀπό χαρακτήρα) πεῖσμα, ἡ ἀνάγκη νὰ μὴν ἐγκαταλείψει ἀκόμη τὴν πίστη σὲ ἀνθρὠπους καὶ ἰδέες, τὸν κάμουν νὰ ἀφήνει ἕνα μικρό παράθυρο ἀνοικτό σ’ ἕνα καλύτερο μέλλον. Σὲ τούτη τὴν κατεύθυνση εἶναι δηλωτικός καὶ ὁ τίτλος τῆς συλλογῆς – ὑπάρχουν ἀκόμη ἐναπομείναντες, (ἐλάχιστοι, άποσυνάγωγοι, τσαλακωμένοι, άλλά ὑπάρχουν..), μὰ ἡ συνάντηση μαζί τους δὲν εἶναι πιὰ αὐτονόητη, θέλει κόπο, θέληση, τὴν διάθεση μιᾶς περιπόλου στὰ σκόρπια ἀπομεινάρια τοῦ πνεύματος – ὅλη σχεδόν ἡ συλλογή δίδει ἀνάγλυφα αὐτήν τήν ζοφερή εἰκόνα τοῦ πεδίου μιᾶς μάχης πού τέλειωσε, τὴν ὁμιχλώδη ἀτμόσφαιρα ποὺ μέσα της ξαπλώνουν νεκροί καὶ τραυματίες, βογγητά καὶ τραύματα, εἶναι ἐκείνη ἡ ἧττα ποὺ διαχέεται, για παράδειγμα, καὶ στήν ποίηση τοῦ Λεοντάρη, στήν οὐσία εἶναι τὸ σιωπηρό κλάμα μιᾶς διάψευσης, μιᾶς ἀπότομης προσγείωσης. Ὁ ποιητής βλέπει τὶς διαδηλώσεις νὰ περνοῦν, θὰ συνεχίσει να συμμετέχει σ’ αυτές, θὰ συνεχίζει οὐτοπικά νὰ ἐλπίζει, μὰ πιὰ εἶναι μονάδα τραυματισμένη μέσα στὸ πλῆθος, δὲν ὑπάρχει συγκίνηση, πάθος, τὰ πανώ δὲν εἶναι πιὰ ἀντανακλάσεις ἱδεῶν, ἀλλά ὕλη, «γράμματα κόκκινα σὲ ἄσπρο φόντο», ὁ συμβολισμός ἔχει ξεπέσει, ἡ Ἰδέα ἔχει χλωμιάσει..
Ἡ τελευταία συλλογή τοῦ Ντέμη Κωνσταντινίδη ἀποτυπώνει μία διαφορά ποιοτική στὴν ἕως τώρα ποιητική του. Δὲν εἶναι ἀκόμη ἐκείνη ἡ ὁριστική ποὺ συνιστᾶ μετάβαση στὴν πλήρη ὡριμότητα, (ἔχω γράψει νομίζω γιὰ κεῖνο τὸ σημεῖο τῆς μεταλλαγῆς στὴν παρουσίαση τοῦ Τάσου Ζερβοῦ..), ἀλλά εἶναι ἕνα βῆμα ποὺ ἀφήνει πίσω πρωτόλειες αδυναμίες καὶ δείχνει ἀποφασισμένο νὰ κοπιάσει, να βυθιστεί, νὰ ματώσει περισσότερο στὴν ἀναμέτρηση μὲ τὰ θεριά τῆς ὕπαρξης, τῆς φθορᾶς καὶ τοῦ θανάτου.


*Θερμές ευχαριστίες οφείλονται στο συγγραφέα-κριτικό λογοτεχνίας, κ. Μ. Τασάκο, για την τιμητική του αναφορά στη συλλογή, καθώς και για τις καίριες, αναλυτικές παρατηρήσεις του σε όλη την πορεία του έργου μου.

Φλεβάρης '23

Φλεβάρης '23
κλικ στην εικόνα

διαβάζεται και online (κλικ στην εικόνα)

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

αυτοπορτραίτο

με τον ουρανό

θέλω να γίνω ποιητής

χρόνοι

αυτοανθολογούμενος